Z czyjej winy te szkody

Grażyna Gała z Glinicy koło Lublińca odsunęła meble w pokojach, by zobaczyć, jak wysoko zawędrował po ścianach grzyb. W nocy nie może spać, bo cierpi z powodu alergii. Straty wywołane nieoczekiwanym zalaniem piwnicy i zawilgoceniem fundamentów oraz ścian domu wyliczyła już na około 4 tysięcy złotych. Gdyby postanowiła fachowo osuszyć budynek, musiałaby przeznaczyć jeszcze 7-8 tysięcy złotych. - Skąd mam je wziąć? Mam podać Generalną Dyrekcję Dróg do sądu? A jak przegram sprawę? - pyta rozgoryczona.

Dreny do kasacji

To, że rodzina Gałów została poszkodowana, nie ulega wątpliwości. Ryszard Dzida, meliorant ze Starostwa Powiatowego w Lublińcu, badał sprawę i w swoim raporcie napisał, że do podtopienia doszło wskutek "naruszenia stosunków wodnych" podczas remontu drogi krajowej DK 11.

Dom rodziny Gałów jest położony w obniżeniu terenu, poziom wód gruntowych jest tam bardzo wysoki, a budowlańcy dodatkowo podnieśli poziom chodnika wzdłuż remontowanej drogi. Przede wszystkim jednak usunęli wszystkie znajdujące się tam od lat rury, także te, które pełniły rolę drenów dla okolicznych domów.

- Nikt nas nie powiadomił o przeróbkach. Dreny zostały zniszczone i od razu pokazała się woda w piwnicy. Przepadły zapasy, zamókł silnik pompy, kilka razy musieliśmy wzywać straż pożarną do pompowania wody. Jak tylko padał deszcz, od razu nas zalewało. Już latem wiedzieliśmy, że pokaże się grzyb - mówi Grażyna Gała, pokazując czarne plamy na ścianie salonu.

Nielegalne ścieki

Andrzej Patas, kierownik rejonu Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Lublińcu, wykonawcy remontu DK 11, tłumaczy, że obowiązujące przepisy nie pozwalają na to, by do kanalizacji deszczowej przy drogach krajowych podłączać okoliczne prywatne posesje.

- Okazało się, że nie chodziło tylko o dreny, bo tam odprowadzano prócz deszczówki także ścieki. Oczywiście, nielegalnie. Smród czuć było z daleka. Te dzikie podłączenia musieliśmy zlikwidować. Z przepisów wynika, że w przyszłości na nas spadłyby kary za płynące rurami nieczystości. A do nich może trafiać tylko deszczówka spływająca z drogi - tłumaczy Andrzej Patas.

Ponieważ latem mieszkańcy podnieśli krzyk, na kilku posesjach najbardziej zagrożonych podtopieniem zdecydowano się poprowadzić awaryjne dreny%3B przy okazji trzeba było przekopać się przez prywatne posesje, a u Gałów zniszczono także chodnik na podwórzu.

Kiedy kanalizacja

- Ale to wszystko za późno, bo grzyb już jest. I jak mamy tu mieszkać? - pytają domownicy.

Andrzej Patas wyjaśnia jednak, że za uporządkowanie spraw wodnych na prywatnym terenie odpowiada właściciel posesji, za sprawy kanalizacji ściekowej - władze gminy. - W ostatnich latach byłem kilkakrotnie na sesjach Rady Gminy Ciasna i uprzedzałem, że remont drogi DK 11 będzie miał takie właśnie konsekwencje. Od radnych zależało, kiedy zdecydują się na skanalizowanie Glinicy. Nie zrobili nic - mówi.

Modernizowany odcinek drogi został oficjalnie oddany do użytku w drugiej połowie października. Tego samego dnia Grażyna Gała wybrała się do lekarza, by wykonać testy alergiczne. Meble w jej domu wciąż są odsunięte od ścian. Teraz zastanawia się, czy w ogóle jest ktoś, komu można by wystawić rachunek za tak niefortunne "naruszenie stosunków wodnych".

Ryszard Dzida, odpowiedzialny za sprawy wodne w Starostwie Powiatowym w Lublińcu

Podział kompetencji jest jasny: za gospodarkę wodno-ściekową na terenie gminy odpowiadają władze gminy, ale na prywatnej posesji odpowiada za nie właściciel. W przypadku Glinicy doszło jednak do dwóch nieszczęśliwy zbiegów okoliczności. Po pierwsze: mieszkańcy bezprawnie odprowadzali ścieki sanitarne do rowu na deszczówkę, który jeszcze w latach 60. ubiegłego wieku wyłożono rurami przy okazji budowy chodnika. To było oczywiście niedopuszczalne i te podłączenia należało polikwidować. Dopóki gmina nie zbuduje w wiosce kanalizacji, mieszkańcy muszą korzystać z szamb i płacić za wywożenie nieczystości. Jeśli zaś chodzi o wody deszczowe, właściciele posesji mają prawo odprowadzić je do rowów melioracyjnych. Problem w tym – i to jest drugi niefortunny zbieg okoliczności – że na terenie gminy Ciasna nie były one należycie utrzymane, bo kilka lat temu zawieszono tam działalność spółki wodnej. Zapadła już decyzja o jej reaktywowaniu. Ta spółka, do której oprócz gminy należeć będą rolnicy i przedsiębiorcy korzystający z urządzeń melioracyjnych, będzie miała obowiązek utrzymywania rowów i innych urządzeń. Przecież mieszkańcy muszą mieć gdzie odprowadzić wodę ze swoich posesji. Ponieważ pani Grażyna Gała taką możliwość utraciła, gmina wynajęła spółkę, która ułożyła dreny awaryjne.