Po latach byli robotnicy przymusowi uzyskali prawo do świadczeń

Odrzucano bowiem wnioski osób, które nie były (w świetle naszych przepisów) deportowane na roboty przymusowe do Niemiec lub ZSRR, tylko zatrudniane blisko swojego domu. Ustawa, która to zmieniła, weszła już w życie. Poszkodowani mogą składać wniosek o przyznanie świadczeń.

W całej Polsce prawo do świadczeń niemieckich za lata niewolniczej pracy miało ponad 500 tys. osób. Niestety - wielu robotników przymusowych wykluczono z wypłat. Ustawa z maja 1996 r. dawała do nich prawo tylko osobom deportowanym na roboty. Tym, którzy przymusowo pracowali niewolniczo na terenie państwa polskiego według map sprzed 1 września 1939 roku odmawiano świadczeń. Zmieniła to nowelizacja ustawy, którą już podpisał prezydent Bronisław Komorowski.

- Ustawa ta jest konsekwencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 16 grudnia 2009 roku. Zgodnie z treścią nowelizacji, prawo do świadczenia pieniężnego z tytułu deportacji do pracy przymusowej na okres co najmniej 6 miesięcy przysługuje również osobom deportowanym do pracy przymusowej w granicach terytorium państwa polskiego sprzed dnia 1 września 1939 roku - informuje Jan Stanisław Ciechanowski, p.o. kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.

- Podpisana przez prezydenta ustawa nie precyzuje odległości miejsca pracy przymusowej od poprzedniego miejsca zamieszkania - dodaje Janusz Lasota, prezes Śląskiego Zarządu Wojewódzkiego Stowarzyszenia Polaków Poszkodowanych przez III Rzeszę (SPP). - Na mocy ustawy możliwe jest również wznowienie sprawy na wniosek zainteresowanej osoby.

Z tej możliwości - wedle SPP - zamierza skorzystać wiele osób, których wnioski o świadczenia były wcześniej odrzucane przez Fundację Polsko-Niemieckie Pojednanie.

W województwie śląskim, gdzie żyje wiele osób wywiezionych do przymusowej pracy, bardzo potrzebne było także wsparcie prawników i doradców, jak skorzystać z różnych form pomocy. SPP w Katowicach - dzięki podpisaniu umowy z Fundacją PNP - ponownie od kwietnia 2011 r. uruchomiło ośrodek konsultacyjny (Katowice, ul. Wojewódzka 20, tel. 32 251 37 48).

Spraw do załatwienia - zwłaszcza w ochronie zdrowia - jest więcej. Dlatego m.in. Stowarzyszenie Polaków Poszkodowanych przez III Rzeszę zaczęło zachęcać do programu "Szpitale przyjazne kombatantom". Dziś realizowany jest w sześciu województwach, w tym w śląskim. Bierze w nim udział na terenie kraju 130 placówek służby zdrowia.

Urząd czeka

Gdzie można się starać o nadanie statusu represjonowanego lub kombatanta? Jest to:

Urząd do spraw

Kombatantów i Osób Represjonowanych

ul. Wspólna 2/4

00-926 Warszawa

e-mail: [email protected]

tel.
22 661 81 29

22 661 87 06
faks: 22 661 90 73

Punkt informacyjny

pokój 0016 czynny:

poniedziałek w godz.

8.15-13, 13.30-18

wtorek - piątek w godz.

8.15-13, 13.30-16.15

Jaka pomoc

Osoby represjonowane mają takie same prawa jak kombatanci:

do dodatków wypłacanych przez ZUS,

ryczałtu energetycznego,

zniżek komunikacyjnych,

pierwszeństwa do środowiskowej opieki socjalnej w miejscu zamieszkania, uzyskania miejsc w do-mach pomocy społecznej.

Jako inwalidzi mają także prawo do:

renty inwalidy wojennego,

ulg w komunikacji; I grupa inwalidzka ma 78 proc. ulgi,

bezpłatnego otrzymania motorowego wózka inwalidzkiego albo do pomocy finansowej na częściowe pokrycie kosztu zakupu przydzielonego mu samochodu osobowego (jeśli inwalidztwo w znacznym stopniu utrudnia poru-szanie się i korzystanie z publicznych środków lokomocji),

bezpłatnego korzystania z odbiorników radiowych i telewizyjnych

w ramach opieki zdrowotnej - m.in. do bezpłatnych leków i wyrobów medycz-nych ortopedycznych w ra-mach limitu podatkowego, a także do pomocy ambulatoryjnej licznych specjalistów - bez skierowania od lekarza rodzinnego.

Postaraj się o świadczenia należne represjonowanym
Jak uzyskać uprawnienia osoby deportowanej do pracy przymusowej?

Decyzję wydaje kierownik Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na podstawie udokumentowanego wniosku osoby zainteresowanej. Należy dołączyć:

wypełniony czytelnie i podpisany kwestionariusz,

dowody potwierdzające deportację do pracy przymusowej (np. dokumenty z miejsca wykonywania pracy przymusowej, zaświadczenia właściwych instytucji, urzędów i archiwów; dowodem w sprawie mogą być również oświadczenia świadków),

opinię wystawioną przez stowarzyszenie właściwe dla określonego rodzaju doznanych represji,

osoby działające przez pełnomocników powinny również dołączyć odpowiednie pełnomocnictwo.

Uwaga!

Opinie udzielane są bezpłatnie, nie ma też obowiązku zapisywania się do jakiegokolwiek stowarzyszenia. Kopie dokumentów powinny być poświadczone za zgodność z oryginałem. Może tego dokonać notariusz, urząd wojewódzki lub gmina, upoważniony przedstawiciel stowarzyszenia kombatanckiego.