Nielegalne obozy

Na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej z dnia na dzień jest coraz więcej turystów. Wielu tzw. niedzielnych nie jest przygotowanych do wędrówki po jurajskich szlakach. Często dochodzi do kontuzji i poważnych wypadków. Z pomocą spieszą im goprowcy. Nie tylko zresztą poszkodowanym podczas wspinaczek na skałki czy domorosłym speleologom, nie potrafiącym samodzielnie wyjść z jaskiń. Udzielają pomocy także ofiarom wypadków drogowych. Są pierwsi na miejscu kraks.

Niefrasobliwość turystów jest porażająca. Zdarza się, że przyjeżdżają do goprowców rodzice z różnych miast, m.in. ze Śląska, poszukujący dzieci, przebywających gdzieś na obozie wspinaczkowym, czy w szkole przetrwania. A ratownicy nie potrafią wskazać miejsca pobytu obozu, bo organizatorzy do nich się nie zgłosili. Chociaż mają taki obowiązek.

- Obowiązuje nie tylko zgłoszenie samej organizacji obozu, ale także jego programu - mówi Piotr Van der Coghen, naczelnik Jurajskiej Grupy Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. - Przygotowując letni wypoczynek dla dzieci i młodzieży organizator powinien w Kuratorium Oświaty przedstawić plan zajęć - wspinaczka skałkowa, penetrowanie jaskiń, wędrówka szlakami itp. A z naszych informacji wynika, że ta zasada nie jest przestrzegana. Z nami organizatorzy niczego nie uzgadniają. Dopiero kiedy dojdzie do wypadku, proszą o pomoc.
Naczelnik przestrzega przed lekceważeniem zagrożeń na Jurze. Turystom wydaje się, że skałki są niczym deptak w miejskim parku.

Pozory mylą. Owszem, skałki mogą być łatwo dostępne z jednej strony, ale z drugiej ucinają się pionowymi progami, które mają od kilkunastu do kilkudziesięciu metrów wysokości.
Niebezpieczne są ściany w dawnych kamieniołomach. Wyglądają na łatwo dostępne. Większość jest jednak bardzo krucha. Od takiej ściany można podczas wspinaczki nagle odpaść, czy dostać oderwanym wyżej kamieniem w głowę.
Byłoby dobrze, gdyby na Jurze działały lokalne stacje GOPR w miejscowościach najczęściej odwiedzanych przez turystów - Olsztynie, Mirowie, Rzędkowicach. Są jednak tylko dwie letnie stacje - w Podzamczu i w Siedlcu. Podobna stacja doskonale sprawdziła się zimą w Morsku. Tam, gdzie najczęściej dochodzi do groźnych wypadków na skałkach - w Mirowie, Bobolicach (gmina Niegowa), Rzędkowicach (gmina Włodowice) - władze samorządowe nie bardzo chcą się włączyć do finansowania sezonowych stacji GOPR-u.

Obecność na miejscu ratowników skróci czas udzielenia pomocy ofiarom. Z Podlesic, gdzie jest baza GOPR-u, np. do Olsztyna trzeba jechać około godziny. Często turyści nie orientują się, gdzie są. Wzywani na pomoc ratownicy muszą się domyślać, gdzie doszło do wypadku. Gdyby goprowcy byli np. w Rzędkowicach, w kilka minut dotrą do poszkodowanych.
Utworzenie sezonowych stacji zależy od pomocy gmin. Potrzebne jest pomieszczenie dla ratowników, telefon. Wydatek nieduży, a korzyść spora. Gminom jurajskim zależy na turystach, więc powinny także zadbać o ich bezpieczeństwo. W ubiegłym roku goprowcy tworzyli z policjantami patrole w sezonie letnim. W tym nie ma pieniędzy na tak ścisłe współdziałanie. Uzgodniono, że policjanci będą telefonicznie powiadamiali ratowników, kiedy potrzebny będzie np. samochód terenowy, aby dojechać do miejsca zdarzenia. Czy to jednak wystarczy?