Na Jurze mamy i gorące źródła, i rzadkie metale

Jurajskie gminy szukają szans na szybszy rozwój, dochody dla swych budżetów i miejsca pracy dla mieszkańców pod ziemią. Widoki powodzenia są duże, gdyż z danych geologicznych wynika, że jurajskie skały kryją pod spodem prawdziwe skarby.

O wybornej wodzie mineralnej wiadomo od wieków, zresztą wydobycie trwa w najlepsze choćby w Postępie koło Myszkowa i Rzeniszowie. Okazało się jednak, że prawdziwe "jurajskie morze" znajduje się też koło Janowa i Przyrowa. Na razie produkcja wody mineralnej ruszyła w Złotym Potoku.

- Pod nami zalegają dwa potężne zbiorniki wód kredowych i jurajskich, zwłaszcza te drugie mają znakomitą jakość. Kiedyś wody te miały być wykorzystane dla potrzeb Częstochowy, ostatecznie ujęcia dla miasta powstały gdzie indziej. Staramy się te zasoby chronić i szukamy inwestorów. Nie ma co kryć, że liczymy na miejsca pracy - mówi Robert Nowak, wójt gminy Przyrów.

Wójt Janowa Adam Markowski argumentuje, że mimo silnej konkurencji "Jurajskiej" z Postępu produkcja wody w Złotym Potoku idzie w najlepsze. Decyduje znakomita jakość, na którą zwraca uwagę coraz więcej klientów.

W inną stronę poszli samorządowcy w Olsztynie. Pod Sokolimi Górami mają udokumentowane zasoby wód geotermalnych o temperaturze do 30 stopni. Choć olsztynianie na brak turystów na pewno nie mogą narzekać, ich bolączką od wielu lat pozostaje brak w okolicy kąpieliska. Tylko starsi mieszkańcy pamiętają mały zalew przy drodze do Biskupic. Lustro wody obniżało się z roku na rok. Ale to właśnie tu w opinii geologów z krakowskiego oddziału PAN znajdują się złoża ciepłej wody.

Problem jednak w pieniądzach. Koszt jednego odwiertu może sięgać od miliona złotych do nawet trzech razy więcej. Gra jest jednak warta świeczki, zasoby geotermalne mogą sięgać aż do Mstowa.

O rudach molibdebnu, wolframu i miedzi w ziemi pod Myszkowem wiadomo od ćwierć wieku. Ale tu też kwestia eksploatacji rozbija się o finanse. Jest jednak nadzieja, że będzie tu Eldorado. Złożami zainteresowany jest inwestor australijski.

- W tym tygodniu przyjeżdża przedstawiciel inwestora australijskiego - powiedział nam wczoraj Adam Kłys ze Śląskiego Towarzystwa Wiertniczego Dolbis, które prowadzi odwierty w Myszkowie. - Będziemy wiedzieć do dalej. Inwestor ma koncesję na kilkanaście odwiertów do 1200 metrów. Właśnie w jednym z nich zeszliśmy na 700 metrów.

Trzeba stwierdzić na jak dużym obszarze występują poszukiwane pierwiastki i jak silna jest ich mineralizacja. Na wykonanie wszystkich dwunastu odwiertów potrzeba około 4 lat. Przy założeniu, że eksploatowana będzie tylko jedna wieża wiertnicza.

Konieczne jest nie tylko sprawdzenie samej mineralizacji złoża, ale także np. temperatury jaka panuje na głębokości 1200 metrów, gdzie przyszłoby pracować górnikom. Od tego m.in. zależy technologia budowy kopalni, jaka będzie potrzebna wentylacja. Aby zarobić na kopalni powinna działać 30-50 lat.

Od informatyki do Kosmosu

Molibden, wolfram, miedź odkryto pod Myszkowem w połowie lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku. Problem z myszkowskim złożem to przede wszystkim głębokie zaleganie rud - nawet poniżej 1000 metrów. Koszty eksploatacji byłyby wysokie - co najmniej 350 mln zł budowa samej kopalni. Ponadto niezbędne jest uruchomienie zakładów przetwarzania rud. Współczesne technologie umożliwiają już przetwórstwo bezpośrednio w kopalni, co ma niebagatelny wpływ na ochronę środowiska. Jednak gros procesów technologicznych musi się odbywać w hutach. Gdyby powstała kopalnia powiat z pewnością byłby jednym z najbogatszych w Polsce.