Kto kupi zboże

Małe żniwa, rzepakowe, już za nami. W regionie częstochowskim zebrano uprawy ze 100 proc. areału. Kto się nastawił na rzepak - zarobił. Zakłady w Bielsku-Białej, które kontraktują tę roślinę, płacą 900 zł za tonę. Więcej niż w ubiegłym roku. Lepsze były też zbiory, nawet do 4 ton z hektara. O takim zarobku rolnicy uprawiający cztery podstawowe zboża mogą tylko pomarzyć.

- Płacimy cenę agencyjną - mówi Marek Bartoszek z młyna w Dalachowie. - 440 zł za tonę pszenicy. Nikt więcej nie da. Wciąż skupujemy jeszcze ziarno z zeszłorocznych żniw.

W ubiegłym roku Agencja Rynku Rolnego i firmy prowadzące skup na jej zlecenie płaciły po 510 zł za tonę. Za przechowanie zboża przez kilka miesięcy rolnik dostawał jeszcze 100 zł do każdej tony. W tym roku nikt tyle nie zapłaci. W Unii Europejskiej tona pszenicy kosztuje 100 euro. Cena porównywalna z naszą.

- Zbiory będą bardzo dobre i to mnie martwi - narzeka Stefan Masłoń z Wysokiej Tarnawskiej. - Kto to kupi? Mam kłopoty ze sprzedażą ziarna z zeszłorocznych żniw. Jak cena spadła na początku żniw, to jaka może być na koniec. Tylko jeszcze niższa.

Zapowiedź znakomitych plonów potwierdzają specjaliści.

- Jęczmień ozimy już został zebrany - mówi Elżbieta Kluba, specjalista do spraw produkcji roślinnej w Ośrodku Doradztwa Rolniczego. - Średnio było 3,8 tony z hektara. Gdyby nie czerwcowa choroba zbóż, septerioza, która dotknęła część areału, plony byłyby jeszcze lepsze. W tym roku jakość zbóż jest znacznie lepsza niż w ubiegłym. Na lekkich glebach trwają żniwa. Pszenica w bardzo dobrych gospodarstwach daje nawet 7 ton z hektara. Myślę, że średnio w naszym regionie będzie to 3,5 tony. Podobna sytuacja jest z żytem.

Zbiory będą obfite i dobrej jakości. Jeśli nie będzie długotrwałych deszczów, zboże nie namoknie. Ziarno o wilgotności poniżej 14 procent kwalifikuje się do pierwszej klasy.

- Nawet jak będę miał suche ziarno to nie będą mi chcieli na skupie zapłacić jak za najwyższą jakość - twierdzi Andrzej Suchański z Podlesia. - Wymyślą inne przeszkody. Na przykład, że za małe.

W zakładach skupujących zboże spłacają jeszcze ubiegłoroczne kredyty. Za zboże płacono po 510 zł za tonę pszenicy, bo takie były umowy z Agencją Rynku Rolnego. Właściciele elewatorów, spichrzy zaciągali kredyty.

- Zostałem z kredytem do spłacenia i zbożem - mówi Stefan Żarski. - Żeby zwróciły mi się koszty i jeszcze miałbym mieć zysk, musiałbym teraz sprzedawać pszenicę po 560 zł. 120 zł więcej niż obecna cena agencyjna. Bez szans.

W skali kraju jest 4 miliony ton zbóż zapasów. Ogromna ilość. A tu już mamy żniwa. Na duży eksport nie ma co liczyć. Na chłonnym rynku rosyjskim czołową pozycję wywalczyła sobie Ukraina. Do Unii też zboża nie sprzedamy. Pozostaje przerobienie ziarna na pasze. I tak się dzieje. Ale ten rynek również jest ograniczony.

- Świń będzie ubywać - twierdzi Jan Nędza, hodowca trzody ze Ślęzan. - Ceny żywca spadają. 3,10 zł za kilogram to nie jest opłacalna cena. 4 zł to jest minimum, które daje zysk. W tamtym roku było bardzo dużo zboża. No to ruszyła produkcja żywca wieprzowego. Normalna sytuacja. Dziś mamy nadmiar wieprzowiny. Nawet interwencyjny skup nie pomoże aby wzrosła cena. Po żniwach załamie się hodowla świń. Już więcej rynek nie przyjmie.

Interwencja Agencji Rynku Rolnego, która może eksportować mięso, powinna zapobiec załamaniu wieprzowego rynku. A wówczas znów będzie popyt na zboże przeznaczone na pasze.

Na początku żniw sytuacja na wsi jest nerwowa. Nikt nie ma pewności, czy uda się sprzedać zboże. W długich kolejkach do elewatorów będą stać rolnicy z nadzieją, że jednak kupią zboże.