Jasnogórska Ikona po konserwacji

- Najważniejsza informacja jest taka, że stan Obrazu jest dobry, jest bardzo dobry. Mówimy oczywiście o stanie, który się odnosi do Obrazu zniszczonego, delikatnego, osłabionego, który w zasadzie co roku w trakcie tego przeglądu wymaga jednak jakichś drobnych interwencji – mówi dr hab. Krzysztof Chmielewski – To wszystko jest związane z bardzo złym stanem warstwy, zaprawy, w której zostało rozłożone spoiwo. To się stało przede wszystkim w trakcie okupacji, kiedy Obraz był przechowywany w ukryciu, w bardzo wilgotnych warunkach. Później po wojnie ratowano go, i słusznie, używając masy woskowo-żywicznej do konsolidacji tych odspojeń, które powstały. Ale ten wosk oczywiście po wielu latach traci właściwości klejące. Dzisiaj już się takiego materiału raczej nie używa.

W czasie oględzin Ikony badane są także warunki klimatyczne, w jakich znajduje się Obraz, odkąd został umieszczony w nowej kasecie. - To jest bardzo nowoczesny system, skomputeryzowany, który pozwala na kontrolę poziomu wilgotności w zasadzie cały czas. Oczywiście bardzo ważne jest ustawienie parametrów na takim poziomie, na jakim ten Obraz potrzebuje, a każdy obraz jest inny tak, jak człowiek – tłumaczy dr hab. Krzysztof Chmielewski – I wydaje się, że to zdaje egzamin. To jest drugi rok, jak interwencji w zasadzie prawie nie ma, w zeszłym roku były dwie, trzy, takie bardzo drobne. I w tym roku tak samo. Zrobiłem cztery bardzo drobne iniekcje, ale one nawet nie były konieczne, tzn. to nie była sytuacja zagrażająca miejscu, w których te odspojenia powstały, ale profilaktycznie lepiej jest je wzmocnić.

Podczas prac konserwatorskich dokonywana jest także zmiana sukien zdobiących Ikonę Jasnogórską. Na Obraz nałożona została XVII-wieczna suknia brylantowa, zwana też diamentową. Wykonana przez brata zakonnego Klemensa Tomaszewskiego, popr. przez br. Makarego Sztyftowskiego. Była przeznaczona na największe uroczystości i święta kościelne, o klejnotach wysadzanych głównie diamentami lub kamieniami w typie diamentów. Mieni się setkami brylantów, emaliowanych rozet, brosz, różnych zawieszeń.

Głowy Matki Bożej i Pana Jezusa ozdobiły korony papieskie – dar Jana Pawła II. Papież pobłogosławił korony na dzień przed swoją śmiercią, 1 kwietnia 2005 roku. W złotych koronach ofiarowanych przez Ojca Świętego znalazło się wyobrażenie orłów piastowskich i lilii andegaweńskich. Korony mają wygrawerowany napis „Totus Tuus”.

W czasach współczesnych stanem ikony jasnogórskiej zajmuje się nadzwyczajna komisja ds. konserwacji i zachowania Cudownego Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej. Powołał ją w 1979 roku ówczesny generał zakonu o. Józef Płatek. Komisja, wyłoniła grupę roboczą, która wybrała na konserwatora profesora warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych Wojciecha Kurpika. Od końca lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku ikona jest za pancerną szybą. Kiedy prof. Kurpik w 1979 r. oglądał szczegółowo obraz stwierdził, że ikona jest w bardzo złym stanie. Warstwy farby oddzieliły się od zaprawy. Kilka lat trwała rekonstrukcja popękanych miejsc. Szczeliny wypełniono specjalnym klejem. Profesor Kurpik jest konfratrem Zakonu Paulinów. Konfrater znaczy członek bractwa religijnego a także towarzysz, kolega. O przyjęciu do konfraterni decyduje generał zakonu wraz ze swoją radą.