Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Częstochowa przemysłowa. Już niewiele zostało tu z dawnej świetności

Piotr Ciastek
Piotr Ciastek
„La Czenstochovienne”/Częstochowskie Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Ceba” – byłe przedsiębiorstwo przemysłowe w Częstochowie. Produkowało przędzę i tkaniny z bawełny. Przed I wojną światową największa fabryka w mieście i jedna z największych w Królestwie Kongresowym. Obecnie w zakładach „Ceby” działa firma „Polontex”
„La Czenstochovienne”/Częstochowskie Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Ceba” – byłe przedsiębiorstwo przemysłowe w Częstochowie. Produkowało przędzę i tkaniny z bawełny. Przed I wojną światową największa fabryka w mieście i jedna z największych w Królestwie Kongresowym. Obecnie w zakładach „Ceby” działa firma „Polontex”
Częstochowa była niegdyś potęgą przemysłu ciężkiego, włókienniczego, dziewiarskiego. Po latach przemysłowej świetności na terenie miasta zostały budynki kiedyś potężnych fabryk. Niektóre z nich niszczeją, inne zostały przerobione, a część sprzedana i wyburzona. Na miejscu takiego dawnego zakładu stoi dziś Galeria Jurajska, mowa o częstochowskiej papierni. Jak wyglądały kiedyś częstochowskie fabryki?

Częstochowski przemysł był u szczytu swoich możliwości na przełomie XIX i XX wieku. Choć po dwój wojnach światowych tę potęgę próbowano uratować, to późne lata komunizmu i wejście w okres kapitalizmu doprowadziły do upadku większości wielkich fabryk Częstochowy.

Rewolucja przemysłowa w Częstochowie

Jak podaje Franciszek Sobalski w "Ziemi Częstochowskiej", przemysł fabryczny w Częstochowie powstał stosunkowo późno. W przemyśle Królestwa Polskiego dominował już wtedy system fabryczny, w którym główną siłę napędową stanowiły maszyny parowe. Fakt późnego powstania przemysłu w Częstochowie wpłynął na kształt i specyfikę jego rozwoju. Po pierwsze, w Częstochowskim ośrodku, po części powstawały od razu duże i wielkie przedsiębiorstwa przemysłowe, zwłaszcza w przemyśle włókienniczym; po drugie, ogólnie biorąc, w częstochowskim ośrodku przemysłowym budowano zakłady o takim profilu produkcji (pod względem branżowym), jakiego nie było jeszcze gdzie indziej.

W latach 1882–1913 ogólna liczba zakładów przemysłowych w Częstochowie wzrosła z 17 do 94, tj. ponad pięciokrotnie, a liczba robotników z około 700 do 19 218, czyli ponad 27 razy.

Giganci częstochowskiego przemysłu

Jak wylicza dalej Sobalski w przemyśle Częstochowy widoczna była duża koncentracja produkcji. Istniało tu 6 wielkich przedsiębiorstw, w których zatrudnienie przekraczało 1 tysiąc pracowników, i 14 przedsiębiorstw, zatrudniających od 100 do 500 pracowników. Były to: Towarzystwo Przędzalnicze „La Czenstochovienne” (Zakład Jutowy – 1524 robotników i Zakład Bawełniany – 3868 robotników, razem 5392 robotników), Częstochowskie Zakłady Wyrobów Włókienniczych „Stradom” (dawniej B-cia Goldstein, Oderfeld i Oppenheim – 2356 robotników), Przędzalnia i Tkalnia Juty „Warta” (1459 robotników), Towarzystwo Akcyjne Przemysłu Włóknistego (dawniej Peltzer i Synowie – 1870), Przędzalnia Wełny „Motte, Meillassoux et Caulliez” (1853), Huta „Częstochowa” (1841), Farbiarnia Przędzy Bawełnianej W. Brass i Synowie (148), Tow. Akc. Fabryki Kapeluszy (257), Odlewnia i Emaliernia Besser i Sp. (113), Odlewnia i Emaliernia „Wulkan” (441), Fabryka Igieł i Sztalug Parasolowych M. Henig i Sp. (148), Fabryka Zapałek Gehlig i Huch (później Tow. Akc. „W.A. Łapszyn” – 257), Fabryka Papieru A. Ginsberg i Kohn (217), Tow. Akc. Częstochowskiej Fabryki Papierów Kolorowych i Tapet (213), Drukarnia W. Kohn i Oderfeld (143), Tow. Akc. Częstochowskiej Fabryki Guzików (dawniej J. i S. Grosman – 255), Fabryka Wyrobów Celuloidowych S. Weinberg (256), Fabryka Harmonijek Ustnych i Zabawek A. Hamburger i Sp. (120) i Browar K. Szwede (109).

Nie przeocz

Zobacz także

Musisz to wiedzieć

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na czestochowa.naszemiasto.pl Nasze Miasto